Yazar: Halit Danagöz, Fütüristler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, Elektrik Elektronik Mühendisiİnsanlık varlığının sürekli evrilen dokusunda, kendimizi hiç olmadığı kadar farklı bir dönemin kavşağında buluyoruz. Değişim rüzgarları devam ederken, geleceğin bilinmeyen sularına bakmalıyız. Önümüzdeki manzara hem umut verici hem de tehlikelerle dolu bir peyzajdır; çünkü geçmişimizi ve bugünümüzü tanımlayan güçler geleceğimizi şekillendirecektir. Gelecek yılların keşfinde, kolektif kaderimizde kilit rol oynayacak dinamiklere dalacağız.Bilgi Çağı:21. yüzyıl, bilgi çağının başladığı bir dönemdir, verinin hüküm sürdüğü bir çağ. Her tıklama, kaydırma ve arama sorgusu, bilginin her geçen gün genişleyen birikimine katkıda bulunuyor. Bu veri odaklı dünyanın sonuçları derindir, çünkü algoritmalar daha da sofistike hale geldikçe, arzularımızı tahmin ediyor, seçimlerimizi etkiliyor ve perspektiflerimizi şekillendiriyorlar.Bu cesur yeni dünyada, verilerimizin gözetmenleri olarak kalmalıyız. Gizliliğin ve bireysel özerkliğin kendisi, algoritmaların yaşamlarımızı şekillendirmedeki gücü daha da açığa çıktıkça tehlikededir. Bu araziyi gezinmek için dijital okuryazarlık sadece bir beceri değil, hayatta kalma zorunluluğudur. Bu, düşüncelerimizi ve arzularımızı manipüle etmenin kalkanı ve bize bilginin labirenti boyunca rehberlik edecek bir pusula olacaktır.İnsanlar ve Makinelerin Dansı:Günümüzde, yapay zekâ (YZ) ile uyumlu bir ortaklık içinde bulunuyoruz. Bu iş birliği sadece bir iş birliği değil, insanların ve makinelerin birbirlerinin güçlerini tamamladığı bir ortak ilişkiyi temsil eder. YZ, hastalıkları teşhis etmekten, tıbbi tedavileri optimize etmeye kadar yeteneklerimizi, yenilik ve sorun çözme potansiyelimizi artırıyor.Ancak, YZ'nin bir araç, bir efendi olmadığını unutmamalıyız. YZ'nin yardımını kabul ederken, benzersiz insan niteliklerimizi - yaratıcılık, empati ve ahlaki yargı - korumalıyız. Bu yolculukta, YZ'nin insan deneyimini geliştirmeye yönelik bir güç olarak kalmasını sağlamalıyız, onu zayıflatma potansiyeline karşı korumalıyız. Bu yolculukta, biz kendi kaderimizin mimarları olurken etik ve değerlerimizle AI manzarasını şekillendiririz.Politikanın Dijital Akıntıları:2023'teki siyasi manzara, dijital çağın akıntıları tarafından şekillendirilmektedir. Sosyal medya platformlarında hızlı bilgi yayılımı tarafından desteklenen popülizm, geleneksel güç yapılarını sarsmaya devam ediyor. Ancak bu bozulma genellikle bölünme ve kutuplaşma maliyetiyle gelir.Bu zorlukları aşmak için anlatımı geri kazanmalıyız. Duygusal ve yanıltıcı içeriği artıran algoritmaların cazibesine karşı koyma yetisine sahip eleştirel düşünürler olmalıyız. Yanlışlıktan gerçeği ayırt etme yeteneği, bilgi çağında sadece bir beceri değil, bir vatandaşlık görevidir.İklim Zorunluluğu:İklim krizi 2023'te dönüm noktasına ulaştı. Gezegenimizin sağlığı, kolektif refahımızla sıkı bir şekilde örtüşüyor, sınırları ve ideolojileri aşan bir boyutta. İklim değişikliği, küresel ölçekte iş birliği yapma yeteneğimizin son sınavıdır.İnsanlığın kaderinin kendi ellerimizde olduğunu tanımamız gerekiyor. İklim krizinin aciliyeti, sürdürülebilir uygulamalara hızlı bir geçişi, fosil yakıtlardan vazgeçişi ve korumacılığı taşıyan bir toplumsal taahhüdü gerektirir. Bizim birbirine bağlı dünyamızda, eylemlerimiz dünyanın dört bir yanına yayılır. İklim değişikliğinin etkilerini azaltmak ve gelecek nesiller için yaşanabilir bir gezegeni garanti etmek bizim paylaşılan sorumluluğumuzdur.<img src="https://images.aposto.com/2023/10/3/1700048422501.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Biyoteknolojinin Sınırı:Biyoteknoloji, keşfedilmemiş bir toprak parçasına doğru ilerlemeye devam ediyor. Genetik düzenleme, rejeneratif tıp ve yaşam süresi uzatma teknolojileri, insan sağlığı ve uzunluğunda benzersiz ilerlemelerin vaadini taşıyor. Ancak aynı zamanda doğal düzeni insan müdahalesinin sınırları hakkında derin etik soruları gündeme getiriyor.Biyoteknoloji alanındaki bu maceralara girişirken dikkatli adımlar atmamız gerekiyor. Etik düşünce, eylemlerimizi yönlendiren bir pusula olmalı, bu gücü sorumlu ve adil bir şekilde kullanmamızı sağlamalıdır. Tıbbi atılımların potansiyeli ile insanın ahlaki pusulasını koruma arasında bir denge kurmalıyız.Sonuç: Bilinmezlikte SeyirGelecek hem vaat eden hem de belirsiz bir şekilde açığa çıkıyor. Bu, ilerlemeyi, empatiyi ve kolektif gelişmeyi yansıtan bir ufukla işaretlenmiş bir tablo. Değişimin akıntıları olan veri, YZ, politika, iklim ve biyoteknolojinin kesiştiği bu hikâyede, yarının mimarları olarak, ilkelerimiz ve sorumluluklarımız tarafından yönlendirilmeliyiz, empati, etik ve daha iyi bir dünya için kolektif çaba sarf etmeliyiz.2023 ve sonrasında değişim akıntılarıyla başa çıkarken, bugünkü seçimlerimizin yarının dünyasının şeklini oluşturacaklarını unutmamalıyız. Gelecek soyut bir kavram değil, aktif olarak şekillendirdiğimiz bir varış noktasıdır. Birlikte bu gemiyi ilerleme, merhamet ve kolektif gelişme ile işaretlenmiş bir ufukta yönlendirebiliriz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Sevgili Okuyucularımız,Fütürist Bülten hakkındaki görüş ve önerilerinizi&nbsp;<a fr-original-style="" href="mailto:bulten@futurizm.org" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulten@futurizm.org</a>'a e-posta atarak bizlere iletebilirsiniz.

Fütürist Bülten

Belirsiz Bir Gelecekte Seyir

Yarının Şekillendirici Güçleri

Yaşanan depremlerin ardından Türkiye’nin 71 ilinde yeniden başlayan eğitimin ilk haftasını geride bıraktık. Bununla birlikte depremden etkilenen 10 ilde eğitim öğretime geçiş illerdeki okulların sağlamlık raporlarına göre kademeli olarak başlayacağı Millî Eğitim Bakanlığı tarafından açıklanmıştı. Kilis, Diyarbakır ve Şanlıurfa'da eğitim öğretim bugün başlıyor. Okullar, Gaziantep ve Osmaniye'de 13 Mart'ta, Adıyaman, Malatya, Kahramanmaraş ve Hatay'da ise 27 Mart'ta açılacak. Adana’da okulların 1 Mart’ta açılması beklenirken, tarih 13 Mart’a ertelendi.Mevcut durumu ele aldığımızda, yaşanan afet sonrası ülke genelinde eğitime dair farklı ihtiyaçlar karşımıza çıkıyor. Eğitime başlayan illerde sınıflarında veya okullarında depremden etkilenen öğrenciler bulunan öğretmenler, öğrencilerin bağ kurma ve iyi olma hallerine destek olmaya çalışırken; bir yandan depremden doğrudan etkilenmemiş çocukların ihtiyaçlarını da gözetiyorlar.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(5, 23, 189); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(5, 23, 189); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Çocukların ihtiyacı farklı. Kimi temas istese de kimi temas etmek istemiyor, mesafe iyi geliyor. Çocuktan çocuğa değişen ihtiyaçlar iyi saptanmalı. Güven, iletişim, bağ kurma ihtiyaçları ön plana çıkıyor. Sadece afet bölgesinden gelen çocuklar da değil, tüm çocuklarda ifade ihtiyacı var. Depremi yaşamayan çocuklar da öğrenmek, bilmek ve düşündüklerini”paylaşmak istiyor.” -Depremin Ardından Okula Dönüş Yolunu Birlikte Yürümek I etkinliği katılımcısı</blockquote><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir aradalığın iyileştirici gücü</h3>Öğretmen Ağı’nda ilk günden bu yana, “Öğretmenler adına değil, öğretmenlerle birlikte.” cümlesi pusulamız olmuş durumda. Çünkü bir öğretmenin ihtiyacına en iyi öğretmenin kendisi cevap verebileceğini biliyoruz. “#DeğişimÖğretmenle başlar”&nbsp;ise ana sloganımız. Bu sözlerin, Öğretmen Ağı’nı tanıtmak için kurgulanmış cümleler olmadığını, öğretmenlerin dönüştürücü gücünün ne kadar etkili olduğunu depremlerin ardından bir kez daha gördük. Peki, neydi gördüğümüz?Adana, Mersin, Hatay ve Gaziantep’te yapılan Öğretmen Ağı çalışmalarında tanışmış, bir araya gelmiş olan öğretmenler 2018 yılında bir WhatsApp grubunda yeniden buluştular.&nbsp;Dayanışma ve işbirliğine dayalı birlikte çalışma deneyimleri ile yaratıcı problem çözme, eleştirel düşünme, dijital okuryazarlık, kapsayıcı eğitim gibi çok çeşitli alanlarda yapılan çalışmalarda edinilen beceriler, bu grubun deprem ve sonrasında ihtiyaçları çok hızlı ve etkili bir biçimde karşılamasına imkan verdi.&nbsp;“Öğretmenler adına değil, öğretmenlerle birlikte.” ilerliyorken; her zaman olduğu gibi bu zor günlerin üstesinden gelmek için öğretmenlerin sesine kulak vermenin en doğrusu olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle depremin ardından ilk hafta içinde Öğretmen Ağı Değişim Elçisi öğretmenlere dönüp “İçinden geçtiğimiz süreçte iyi olma halinizin desteklenmesi için neye ihtiyaç duyuyorsunuz?” diye sorduğumuzda karşımıza çıkan bir arada ve dayanışma hali içinde olma ihtiyacının somut bir örneği gibi Mersin’deki buluşma.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(5, 23, 189); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(5, 23, 189); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Hissettiklerimi paylaşmak, birbirimizi duymak, dinlemek iyi olma halimi destekledi. Aynı zamanda ihtiyaç ve kaynak buluşması içerisinde nasıl yer alıp neler yapabilirim sorusuna örgütlenerek bir cevap bulabilmem beni ayağa kaldıran en önemli durum oldu. Bu tür durumlarda en önemli olgu birliktelik, dayanışma, örgütlü ve koordine hareket edebilmek.” -Yusuf Sarıçam, Sosyal Bilgiler Öğretmen ve Öğretmem Ağı Değişim Elçisi, İzmir</blockquote>

Öğretmen Ağı’nda ilk günden bu yana, “Öğretmenler adına değil, öğretmenlerle birlikte.” cümlesi pusulamız olmuş durumda. Çünkü bir öğretmenin ihtiyacına en iyi öğretmenin kendisi cevap verebileceğini biliyoruz.

Mevcut duruma dair

Eğitim bağlamında dijital uçurumun kapatılması toplumsal cinsiyet, engellilik, mültecilik ve birçok ayrımcılık alanıyla doğrudan ilişkili olduğu gibi; öğretmenler ve veliler başta olmak üzere eğitimin tüm paydaşlarının da aksiyonunu kapsıyor.2011 yılında başlatılan &nbsp;Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesiyle 1 milyonun üzerinde öğrenciye tablet dağıtıldığını, MEB’in ve birçok belediyenin pandemiyle birlikte 500 bin tablet dağıttığını biliyoruz. İhtiyaç Haritası gibi platformlar yine tablet, bilgisayar, araç gereç gibi ihtiyaç ve kaynak buluşturuculuğunda büyük bir pay üstlendi. EBA İnternet tarayıcısı, EBA TV gibi çalışmalar yapıldı; bu çalışmalara görme engelli bireylerin erişiminin çözülmesi için Eğitimde Görme Engelliler Derneği, Altı Nokta Körler Vakfı gibi kurumlar sosyal medya kampanyası başlattı, ve iyileştirmeler yapılmıştı. Tabii ki, erişim meselesi yalnızca tablet, bilgisayar ve telefona sahip olmak ve platformlara giriş yapabilmek ile ilgili değil. Evde internetiniz olmayabilir, olsa da çalışmak için uygun bir ortamınız olmayabilir. Hepsi olsa da “nasıl”ını öğrenebileceğiniz bir ebeveyn, akran veya öğretmen olmayabilir.Velilerin ve öğretmenlerin dijital okuryazarlık bağlamında kişisel ve mesleki gelişimi destekleyen kurumlarla birlikte güçlenmesi önemli aksiyon noktalarından biri. <a fr-original-style="" href="https://teyit.org/teyitpedia-dijital-veli-olmaya-hazir-misin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dijital Veli</a> bültenleri takip edilebilir, <a fr-original-style="" href="https://www.ogretmenagi.org/yayinlarimiz/egitimde-elestirel-dijital-okuryazarlik-ogretmenden-ogretmene-el-kitabi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Eğitimde Eleştirel Dijital Okuryazarlık: Öğretmenden Öğretmene El Kitabı</a>’nın içinde yer alan çözümler uygulanabilir.&nbsp;Dijital uçuruma dair daha detaylı bilgi için Burcu Meltem Arık’ın kaleme aldığı “<a fr-original-style="" href="https://www.egitimreformugirisimi.org/koronavirusun-egitime-etkileri-iv-dijital-ucurum-uzaktan-egitimi-nasil-etkiliyor/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türkiye’de Koronavirüsün Eğitime Etkileri – IV | Dijital uçurum uzaktan eğitimi nasıl etkiliyor?</a>” yazısını ve Ceren Zeytinoğlu’nun yazdığı “<a fr-original-style="" href="https://baslangicnoktasi.org/yeni-dunyanin-sorunu-dijital-esitsizlik/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yeni Dünyanın Sorunu Dijital Eşitsizlik</a>” yazısıyla birlikte Başlangıç Noktası’nı takip etmenizi &nbsp;öneriyoruz.&nbsp;

Eğitim bağlamında dijital uçurumun kapatılması toplumsal cinsiyet, engellilik, mültecilik ve birçok ayrımcılık alanıyla doğrudan ilişkili olduğu gibi; öğretmenler ve veliler başta olmak üzere eğitimin tüm paydaşlarının da aksiyonunu kapsıyor. 

Dijital uçurumu kapatmak için nasıl çözümler uygulanabilir?

&nbsp; DESTEKLİYORUZ &nbsp;• Başlangıç Noktası Akademi: Türkiye Bilişim Vakfı'nın bir inisiyatifi olan Başlangıç Noktası'nın başlattığı, programı alanının düşünce liderleri tarafından hazırlanan eğitimler içeren Başlangıç Noktası Akademi başvuruları 1 Şubat'a dek sürüyor. Sürdürülebilirlik, dijital okuryazarlık ve gelişen teknolojiler, mentorluk ve staj imkânları, girişimcilik ve mülakatlara hazırlık başlıklarından oluşan, üniversitelerin lisans programlarına kayıtlı 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin okul ve bölüm fark etmeksizin başvurabileceği programa dair ayrıntılara <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTAxZjhmMzcxNTc2MDAwNjZlNjJlNCZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZiaXQubHklMjUyRjNuYVhCNGw="">bağlantıdan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;

dijital okuryazarlık ile ilgili hikayeler